“De jongen die vroeg naar de tienergroep”

Ontmoeting met Mirjam Spruit over ‘Missionaire Parochie’

Lelystad 4 oktober 2023

Het feest van de H. Franciscus van Assisi werd in de Petruskerk gevierd met een bijzondere bijeenkomst. Mirjam Spruit van het centrum voor parochiespiritualiteit was uitgenodigd door de initiatiefgroep ‘missionaire parochie’. In totaal 30 mensen waren vol verwachting gekomen, de meesten uit Lelystad maar ook een enkeling uit Dronten, Kampen en Zwolle. Wat ís dat dan een ‘missionaire parochie’?

Wat het niet is, is hoe een eeuw geleden missionarissen overzee een Westers gekleurd geloof gingen uitdragen.  Wel waren zij juist degenen die daar de taal en cultuur leerden en met hun brieven naar huis het denken over andere volkeren hebben gekanteld. Het Evangelie vormt mensen óm, jezelf het eerst. Het is ook niet een methode om de kerk en alle werkgroepen weer vol te krijgen, om alle bestaande gebruiken en belangen intact blijven. Het is een keuze voor hoop en geloof die de opdracht uit het Evangelie centráál de stelt: “maak alle volkeren tot mijn leerlingen” (Mt 28,19). Missionair =  een parochie die met hulp van Gods genade
wil beantwoorden aan haar missie namelijk om ‘leerlingen van Jezus te maken.

Dat betekent een heldere keuze om je door Jezus’ liefde en opdracht te laten inspireren. Om zelf zijn leerling te worden, steeds opnieuw.  En om in de kerk vanuit dat perspectief te kijken naar mensen, middelen, prioriteiten, steeds geleid door gebed en geïnspireerd door de Heilige Geest. Vaag? Wie gehoopt had op een concreet lijstje actiepunten met meetbare indicatoren, do’s & don’t s kwam bedrogen uit. Ook wie vindt dat  ‘ze’, ‘de pastores’ of ‘het bestuur’ dit maar moet doen kreeg een heel andere ervaring mee. Want dat was wat deze avond zo bijzonder maakte: ieders ervaring werd serieus genomen, ieders inzet verwacht, ieders gebed gevraagd. En dat leidde tot bijzondere ontmoetingen met mensen, met de Heer en met jezelf.

Mirjam vertelde hoe zij zelf in 2017 naar een conferentie in Engeland was geweest waar vertegenwoordigers uit allerlei landen luisterden naar de priesters James Mallon uit Canada en Michael White uit de Verenigde Staten die in hun parochies die op sterven na dood waren een proces hadden meegemaakt waardoor ze tot bloei kwamen en een beweging wereldwijd op gang brachten. Ook in Nederland zijn velen geïnspireerd door hun boeken Als God renoveert en rebuilt of door de conferenties in Breda (2021) en Veenendaal (2022). Overal proberen mensen dingen uit, overwinnen ze tegenslagen en teleurstellingen, zoeken ze naar nieuwe wegen. En overal waar Mirjam komt hoort ze steeds dezelfde maar: “Ja maar bij ons in ….. is de situatie héél anders”. Dat is natuurlijk ook zo, en daarom gaat het er om in de eigen situatie de stem van de Heer te verstaan en samen te zoeken naar wat hier mogelijk is.  Al is het combineren van 18 geloofsgemeenschappen in 3 parochies met 3 pastores volgens Mirjam wel een heel grote uitdaging. Maar dat is geen reden om niet op een plek waar enthousiasme en geloof is een begin te maken.

Na deze inleiding werd iedereen uitgenodigd om eerst zelf een tekening te maken. Wie is Jezus voor jou, wat betekent zijn liefde en boodschap voor jou?  En dan om daarover met een paar mensen uit te wisselen. Ik zat meteen met mijn oren te klapperen. De mensen bij mij aan tafel waren heel vurig in hun geloof, in hun vertrouwen in Jezus, in hun gebed en in hun verlangen daar ruimte voor te maken in hun leven en met anderen over te spreken. Hoeveel er ook vergaderd wordt en schoongemaakt, gezongen en liturgie gevierd, gemailed en ge-wat-we-allemaal-wel-niet-doen-voor-de-kerk: ik heb zelden meegemaakt dat je even met vreemden zo diep en blij over gelóóf uitwisselt.

Daarna gaf Mirjam nog de 3 sleutels mee van missionaire parochie. 1. Prioriteit = Evangelisatie – Leerlingen van Jezus maken. 2. De beste principes van Leiderschap, als team 3. Toerusting door de
heilige Geest De ‘sleutelring’ die dat alles bijeenhoudt is dan: Gebed en eucharistie.

Mirjam zelf gebruikte een beeld van een zeilboot, passend in het nieuwe land gewonnen ui de zuiderzee was. Zeil = prioriteit van evangelisatie; zeilbemanning =  principes van goed leiderschap; wind = Heilige Geest.

Er waren ook tegenwerpingen uit de zaal: welke prioriteiten moet je dan precies stellen? Zijn al die werkzaamheden die we doen om de tent hier draaiende te houden dan soms niet belangrijk? Op die laatste vraag zei Mirjam: natuurlijk is de inzet van zoveel mensen van grote betekenis en getuigt het van een enorme liefde en betrokkenheid. Alleen, overal blijkt dat als je steeds van uit deze realiteit handelt het toch een doodlopende weg kan zijn. Je hebt steeds minder mensen om alle ballen in de lucht te houden, wie nog wel actief is kost dat meer moeite, je bent er met elkaar zo druk mee dat de je niet in de gaten hebt dat de kerk voor nieuwe mensen niet aantrekkelijk is. En soms is er niemand over die tijd en bezieling heeft om de vraag: wat ís jullie geloof dan eigenlijk? te kunnen beantwoorden.

Daarom werkt het beter om het óm te draaien. Centraal te stellen wat er nodig is om alle mensen (die dat willen natuurlijk) leerlingen van Jezus te maken, met Hem in contact te brengen en zijn boodschap van liefde als omvormende kracht te laten werken in de levens van mensen. Een goede opvang van nieuwe gezichten is iets heel anders dan ze een inschrijfformulier bezorgen: het gaat er om dat ze zich echt welkom voelen. Een belangrijk middel daartoe is een Alpha cursus. Een serie van 10 bijeenkomsten over het geloof voor ‘beginners’, niet over de kerkorganisatie maar over Jezus, de Geest, bidden enz. En die avonden zijn bewust met een kleine betrokken groep mensen, die echt aandacht voor elkaar hebben en voor elkaar bidden, en eerst beginnen met een maaltijd van vriendschap en verbondenheid. Alpha ‘werkt’, Sycamore werkt ook, maar je moet je wel instellen op de nieuwkomer die nog niemand kent, voor wie de stap naar de weekendviering misschien nog veel te groot is, die in alle openheid twijfels wil bespreken en verwacht dat parochianen zelf ook met hun gelóóf bezig zijn. Overigens hebben in coronatijd parochianen uit o.a. Lelystad, Dronten, Kampen en Zwolle al met elkaar online sycamore gedaan en waren ze blij verrast hoe zo’n ontmoeting inspirerend en verbindend kan werken, zelfs digitaal.

Maar de weg van de Heer gaan betekent niet dat alles vanzelf gaat. Mirjam vertelde hoe ze er voor de zomer nogal doorhéén zat, als leiding van de tienergroep. Ze besloot dat als alles zo moeizaam gaat ze maar even pas op de plaats moest maken. En toen kwam in haar parochie een jongen van 12 jaar naar haar toe. Hij was voor het eerst van zijn leven in de kerk, kwam zonder ouders. En vroeg of er geen tienergroep was want hij wilde graag anderen van zijn leeftijd ontmoeten die ook interesse hadden in het geloof!

Zo stuurt de Heer steeds mensen op ons pad in situaties waarin we het als mens even niet meer allemaal zélf voor elkaar krijgen. En misschien is dát wel precies wat Jezus van ons vraagt, dat we Zijn leerlingen worden, ons niet inzetten voor ons verenigingsgebouw maar voor Zijn kerk, zijn liefde voor alle mensen. Durven we ons open te stellen? Ook voor mensen die ‘anders’ zijn dan wij, die het moeilijk hebben, die ons bevragen op onze gewoontes en ons eigen gelóóf?

Mirjam sloot de avond af door samen met ons te bidden en we kregen de Zegen van God die nooit laat varen het werk van zijn handen. Vervolgens vroeg een recent gevormde vrouw van 27 nog even het woord.  Ze wilde de volgende ochtend bij de aanbidding in de kerk stilstaan bij wat ons vanavond had geraakt. Maar dan wel om half 7, want om kwart voor acht begon haar werk. (!) Of er nou veel of een paar mensen geweest zijn: er was een sleutel geregeld, haar enthousiasme werkte aanstekelijk en we mogen ons allemaal gedragen weten door gebed. Als dát geen hoop geeft …..

Meer weten?

Bekijk de filmpjes van fr. Mallon

https://missionaireparochie.nl/10-tips-voor-eerste-stappen-op-weg-naar-een-missionaire-parochie

Of luister de 5 uitzendingen

Zie ook: https://divinerenovation.org/free-materials/ en
www.missionaireparochie.nl

Wat is een ‘missionaire parochie’? – Arjen Bultsma